Het is op dit moment nagenoeg onmogelijk om als patiënt, belasting- en premiebetaler inzicht te krijgen in de kosten van zorg. Dit terwijl het overgrote deel van de zorg wordt vergoed uit collectieve middelen. Deze week hoort de rechter de zaak om transparantie zorgkosten.Iedere Nederlander is verplicht via premies en belastingen bij te dragen aan de enorme kosten.
Terwijl de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport dit jaar heeft uitgeroepen tot het jaar van transparantie, blijft dit belangrijke aspect buiten beschouwing. Zorgaanbieders en verzekeraars geven geen inzicht in gehanteerde prijzen en aantallen behandelingen. De facturen van behandelingen worden in veel gevallen direct doorgestuurd naar de zorgverzekeraars en zijn pas maanden na behandeling slechts gedeeltelijk voor een individuele patiënt toegankelijk. Ook bestaat er weinig inzicht in tariefverschillen tussen zorgaanbieders, terwijl grote verschillen waar te nemen zijn.
Daarom stapt Lex Slaghuis van Open State Foundation, bijgestaan door onderzoeksjournalist en Wob-expert Brenno de Winter deze week naar de rechter.
Sinds de introductie van marktwerking in de zorg werken zorgaanbieders met een declaratiesysteem waarbij zij voor een bepaalde medische behandeling een zorgproduct opmaken; de zogenaamde Diagnose Behandel Combinatie. Met dit DBC-zorgproduct brengt een ziekenhuis alle kosten vanaf de diagnose tot en met een behandeling in rekening.
Met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur is in 2014 bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) inzage gevraagd in alle zorgdeclaraties in de database van het landelijke DBC-informatiesysteem om informatie over tarieven, prijzen en gedeclareerde zorgkosten per zorgaanbieder openbaar te maken. Bovendien werd verzocht om deze gegevens digitaal in een machine-leesbaar formaat dan wel als ruwe data beschikbaar te stellen. De NZa heeft ook na een bezwaar vorig jaar geweigerd mee te werken aan dit verzoek.
Volgens de landsadvocaat, ingeschakeld door de NZa, zou het openbaar maken van deze gegevens de concurrentiepositie van zorgverleners verzwakken en moet deze informatie geheim blijven. Echter, mensen met een restitutiepolis mogen altijd eerst een behandeling zelf vergoeden en pas daarna declareren. De prijzen van een behandeling voor deze groep burgers zijn bekend. Daarnaast kunnen patiënten bij verzekeraars declaraties zelf inzien. Bovendien kunnen patiënten contact opnemen met een zorgverlener en een prijsopgaaf vragen voor zijn eigen verzekeraar.
Daarnaast stelt de landsadvocaat dat, met het openbaar maken van declaraties, de privacy wordt geschonden. Echter, gegevens die bij de NZa liggen zijn gepseudonimiseerd en zouden niet meer tot de persoon te herleiden moeten zijn. Dat heeft de minister voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport niet zo lang geleden nog bevestigd in antwoord op vragen uit de Tweede Kamer.
Aanstaande donderdag, 27 augustus, vindt om 10 uur de zitting plaats bij de rechtbank in Amsterdam.
Documenten
Tijdlijn
Meer informatie en alle relevante documenten zijn hier te vinden.